Eğer şu an yaptığınız işten zevk almıyorsanız, hayalinizdeki işin ne olması gerektiğiyle ilgili soruya da cevap vermekte muhtemelen zorlanıyorsunuz. Çünkü soru soru ne kadar doğru gibi görülse de aslında eksik. Hayalinizdeki iş veya yaşam amacınız, aslında ne yapmayı sevdiğinizden daha çok, başkalarının hayatında nasıl bir değişim yaratmayı istemenizde saklı.

Sevdiğiniz ve hayal ettiğiniz işi yapmak, sosyal medya platformlarında en çok beğeni alan; motivasyon eğitim ve toplantılarında en çok konuşulan konuların başında. Ona rağmen sorulduğunda bu tarz bir soruya üzerinde uzun uzun düşündükten sonra bile tatminkar bir cevapla gelmek, eğer halen cevabı bulamamışsanız, gerçekten kolay değil.

Gözlemim şu ki insanlar ne yapmaktan hoşlandıklarını ve güçlü yanlarını genellikle biliyorlar. Üzerinde fazla kafa yorulmayan konuysa, bu güçlü yanların diğer insanların hayatlarında ne gibi değişimlere yol açabileceğini hayal etmek ve bundan elde edecekleri tatmini hesaba katmak. Sevdiğinizi düşündüğünüz işin sonucunda elde edeceğiniz tatmini maddi öğelerle tarif etmek, hayalinizdeki işi ya da hayat amacınızı belirlemekte yine yetersiz kalıyor.

Yapmanız gereken, işi değil insanların hayatına nasıl dokunabileceğinizi hayal etmek.

Örneğin, sadece ders vereceğinizi değil, öğrencilerinize kendi hayallerini gerçekleştirebilecekleri hedefler vereceğinizi; mimar olacağınızı değil, müşterilerinize ayrıcalıklı hissedecekleri mekanlar hazırlayacağınızı; radyo programı yapacağınızı değil, programınızın size ayrılan zamandaki en eğlenceli program olacağını hayal edip edememeniz hayalinizdeki işin ya da hayat amacınızın o iş olup olmayacağını size daha rahat gösterebilir.

Yapılan İşin Sonuçlarını Görebilmek

Bu durumda başarılı olmak için sadece süreçten zevk aldığınız değil, işin sonuçlarının da sizi beslediği ve insanların hayatlarında fark yaratmak için tutku hissettiğiniz bir yapı da hayal edebilmelisiniz. Çünkü yapılan işin sonuçlarını görmek iç motivasyonumuzu sürdürebilmemizin en önemli kriteri.

Entelektüel emeğe geçiş elde ettiğimiz sonuçların görünürlüğünü ve ölçülebilirliğini zorlaştırdığı için günümüzde mutluluk ve tatmin her zamankinden çok daha zor elde edilir oldu. Eskiden odun kesip bahçesine yığan oduncu, yaptığı işin sonucunu ve tatminini hemen görebilirken; şimdi birçok insan ortaya koyduğu entelektüel emeğin sonucunu kısa zamanda göremiyor ve sonuç olarak da negatif stres ve tatminsizlik yaşıyor. Bu tatminsizlik de kısa zamanda mutsuzluğa dönüşüyor.

Survivor yarışması hayatımızdaki hangi eksiği tamamlıyor da bu kadar çok seyrediliyor hiç düşündünüz mü? Yapılan işin sonuçlarını görebilmek.

Çoğu zaman gerçek hayatın aksine Survivor‘daki yarışmacıların elde ettikleri başarı ya da yenilginin onlar üzerindeki pozitif ya da negatif etkilerini hemen gözlemleyebilme şansına sahip oluyoruz.

Ayna nöronlar sayesinde de bu duyguları ekran karşısında birebir hissedebiliyor ve çoğumuzun hayatımızda eksik olan yapılan işin sonuçlarını görememe eksikliğimizi de o anda tatmin edebiliyoruz. Maalesef ki çoğu zaman entelektüel hayat böyle işlemiyor ve sürekli kendimizi içsel ya da dışsal motivasyonlarla güdüleme ihtiyacı duyuyoruz.

Mutluluk, Uğraş ve Tatmin

Günümüzde zahmetsizce hiç sıkıntıya girmeden hemen mutlu olma gayreti ise mutlu ve tatmin olma olasılığımızı daha da aşağı çekiyor. Aksine yapılan işin içine daha da dahil olmamız ve insanların hayatlarına nasıl dokunabileceğimizi hayal edebilmemiz gelecek mutluluğumuz ve iç motivasyonumuz üzerinde çok olumlu rol oynuyor.

Mutluluk, uğraş ve tatmin aslen kardeş hisler ve kavramlar; çünkü mutluluk sadece karşıtı ile birlikte anlam kazanıyor.  Dengeyi ifade eden TAO sembolündeki gibi acının içinde umut ve hayata bağlanma olduğu gibi; mutluluğun içinde de acı, uğraş ve tatmin var.

fMRI ile gerçekleştirilen beyin taramalarında insanların kendilerini en mutlu hissettikleri zamanların en rahat zamanlar değil, sıkıntıyla en çok mücadele ettikleri zamanlar olduğu görülmüş. Geriye bakıp siz de bir düşünün. En çok mutlulukla hatırladığınız zamanlar, eskiden bir an önce bitse dediğiniz sıkıntılı lise, askerlik, doğum yılları ya da stresli bir durumdan alnınızın akıyla çıktığınız zamanlar değil mi?

Toparlamamız gerekirse ;

• Hayat amacınız ya da hayalinizdeki iş nedir sorusuna tatminkâr bir cevapla gelemiyorsanız gayet normal, hiç canınızı sıkmayın.
• Soruyu değiştirin. Hayalinizdeki işi bulmaya ya da hayat amacınıza değil başkalarının hayatında nasıl farklar yaratabileceğinize odaklanın;
• Uzun vadede sizi asıl besleyecek şeyin yapacağınız işin manevi sonuçları ve zorluklarla mücadele ederek elde edeceğiniz tatmin olduğunu hiç aklınızdan çıkartmayın.

Yazan : Burç Uygurmen | HarwardBusinessReview