Her ne kadar birçok insan zeka testi bir insanın başarılı olup olmadığını gösteren bir kriter olduğunu düşünse de araştırmalar farklı bir yere dikkat çekiyor.

Araştırmacılar, 1000 çocukla birlikte 30 yıllık bir çalışmanın sonucunda, bilişsel kontrolün, başarılı olma konusunda IQ’dan daha güvenilir bir dayanak olduğunu belirttiler. Bilişsel kontrol, amaçlarını gerçekleştirmek için haz ve isteklerini bir kenara atmak ve yapacağın işe odaklanmak anlamına geliyor.

Peki bunun anlamı nedir? Başarılı insanlar aslında çoğu insandan akıllı değildir. Onlar sadece başarıya ulaşmak için hedefler belirleyip bunlara odaklanarak işlerini daha iyi yaparlar, yani bilişsel kontrollerini kullanırlar.

Makerlar, üretenler, araştırmacılar, başarılı olmak için çabalayan insanlar, hayatlarında birçok proje üretir veya proje sürecine dahil olurlar. Bizler hedeflerimizi nasıl iyi bir şekilde ayarlayabiliriz peki?

Hedef Belirlemek İçin 4 Maddeli Rehber

Adım 1: Küçük hedefler değil, uzun vadeli hedefler koyun.

Küçük hedefleri belirlemek ve bunların uzun listesini oluşturmak kolaydır.

“Asya’yı ziyaret et”

“Kayak yapmayı öğren”

“Yeni bir iş bul”

İnsanlar daha kolay bir yol yazmaya meyillidir. Fakat tüm koyacağınız hedeflerinizi tamamlamasanız bile, uzun bir liste oluşturmak daha iyi hissettirir.

Ancak hayat kısa. Akışı takip edip büyük bir amacı hedeflediğimizde, en sonunda başarıya ulaşacağız. Başarılı insanlar, ilk olarak uzun vadeli hedeflerle başlarlar. Hırslılardır ve büyük hedefler koymaya, adım adım ilerlemeye cesaret ederler. Uzun vadeli hedefler koymak, bize bugünün ötesine bakabilme farkındalığını da kazandırır. Özellikle sıradan, sıkıcı anca gündelik yapmamız gereken işler karşısında motive olmamıza yardımcı olur.

Uzun vadeli hedefler, hayallerden daha somuttur. Örneğin “Bir gün beyin araştırmalarında otorite olacağım ve korkunç bir hastalığa tedavi bulacağım” demek ile “2020 yılına kadar Nörolojik Cerrahi’de yüksek lisansımı alacağım ve beyin araştırması kapsamında bir iş bulacağım” demek arasında büyük bir fark vardır. İlk ifade, gerçekte kesin bir temeli olmayan hayaldir. İkinci beyan, bir beyin araştırma uzmanı olmak için bir hayalden türetilen uzun vadeli bir hedeftir. Ayrıca, bu hedefe ulaşabilmek için somut bir yolu da içerir.

Adım 2: Büyük Hedefleri Küçük Hedeflere Ayırın.

Uzun vadeli hedefler bize odaklanma ve yaşamımıza yön verme imkanı sunarken, kısa vadeli hedefler de bize ivme kazandırmaktadır.

Uzun vadeli hedefler koyduktan sonra, kısa vadeli hedefleri belirlemek büyük önem taşır çünkü kısa vadeli hedefler size hızlı kazanç sağlar ve büyük başarıya giden yolda “küçük başarılar” yaşamanıza izin verir.

Uzun vadeli hedefinizin bir tatil şehrinde kaliteli bir restaurant zinciri oluşturmak olduğunu varsayalım.

İlk önce, ilk restaurantınızı açmak için ilk 5 yıl içinde bilinen bir konumda bu işletmeyi açıp, tatil şehrindeki hayalinize giden yolda küçük bir hedef belirleyerek adım atmalısınız.

Ya da yerel bir restaurantta 5-6 ay çalışarak işi öğrenmeli ve hatta oraya müdürlük yapmalısınız.

Eğer büyük hedeflerimize ulaşmak için onu parçalara ayırmazsak bu bizim için çok ağır bir yük haline gelebilir ve yalnızca hayal olarak kalmaya devam eder…

Adım 3: Hedeflerinizin SMART Özelliğini Taşıdığını Kontrol Edin.

Uzun ya da kısa vadeli hedeflerinizi belirken hedeflerinizi SMART çerçevesinde belirleyin, şu anlama gelmektedir:

Spesific (Belirli)

Tam olarak ne elde etmek istediğinize dair net bir fikriniz olmalıdır. Bu önceliklerinizi doğru ayarlamanıza ve önemli olmayan şeyleri ortadan kaldırmanıza yardımcı olur. Eğer başarılı olmak için hangi adımları atmanız gerektiğini iyi biliyorsanız bu iyi bir eylem planı gerçekleştirmeniz sizin için daha kolay olacaktır.

Örneğin, “ünlü biri olmak istiyorum” belirli bir hedef değildir. “Ben ünlü bir Youtuber olmak istiyorum” belirli bir hedeftir. Video düzenleme gibi işlerde kendinizi geliştirmeniz gerekir bunun için, ve belirli bir hedef tam olarak ne konuda ilerleme kaydetmeniz gerektiğini size söyler.

Measurable (Ölçülebilir)

Ne kadar başarılı olmak istediğinizi de belirlemelisiniz. Örneğin, ünlü bir Youtuber olmak istiyorsanız, 1 milyon abone kazanmanız ölçülebilir bir hedeftir. Bu şekişde, istediğiniz zaman ne kadar çok ilerleme kaydettiğinizi görebilirsiniz. Bu ölçümler hedefinize ulaşmanız için sizin aklınızda olur ve kendinizi daha çok güdülersiniz.

Achievable (Başarılabilir)

Buradaki amacınız bir hedefe ulaşmaktır ve amacınız imkansızsa bunu yapamazsınız. Yani başarılabilir bir hedef belirlemelisiniz. Eğer kontrolünüz dışında olan bir şey varsa, büyük olasılıkla bu hedefe ulaşamazsınız.

Örneğin, amacınız 1 milyon abonesi olan bir Youtuber olmaktı, ancak daha önce hiç video yayımlamadıysanız, buna nasıl ulaşabilirsiniz? Bir hedefe ulaşmak için yapabileceğiz işlerin ne kadarını yapabileceğinizi kendinize önceden sorup ona göre karar vermelisiniz.

Reasonable (Akla Uygun)

Hedefiniz, sizin ilgileriniz ve hayatınızın şekliyle uyumlu olmalıdır. Hedefiniz ulaşmak için birçok şeyi feda etmeniz gerekiyorsa kendinize sorun, buna değer mi? Benim çabalarım bir ödül alacak mı?

Örneğin, Youtube’da 1 milyon abone kazanırsanız, odanız günde 10 saat video düzenleme işleriyle uğraşacaksınız, yeterince uyku çekmek için arkadaşlarınıza ve gündelik işlerinize ayıracağınız zamandan feda etmeniz gerekebilir. Eğer böyle fedakarlıklar yapmak istemiyorsanız, amacınız size uygun değildir.

Time-Based ( Zamana Dayalı )

Zamanı dayalı bir hedefin belirli bir süresi vardır. Kilometre taşlarınızı ve onlara ulaşılabilmesi için yeterli olacak zamanı da planlamalısınız.

Örneğin, amacınız 1 yıl içinde Youtube’da 1 milyon abone kazanmak büyük hedef ve ilk 3 ay içinde 300 Bin abone almakta küçük hedefiniz olabilir. Süre belirlemeniz, amacınıza yönelik çalışırken ne kadar ilerlediğinizi görmenize yardımcı olur.

Adım 4: İki Yıldır Bir Büyük Hedeflerinizi Gözden Geçirin

Başarı, sürekli yeniden ayarlamalar ve hesaplamalar gerektiren dinamik bir süreçtir.

Hedeflerinizin SMART çerçevesine uyduğundan emin olmak ve hedefiniz üzerinde gittiğinizden emin olmak için kendinizi sıklıkla ( en az yılda iki kere) yeniden değerlendirin.

Planlarınızda yapılması gereken değişikleri gerçekten yapın. Plana yönelik kesintiler ve engeller ortaya çıkacak ancak bunları aşmanız ve kendinizi ödüle odaklamanız gerekiyor.

Hedefleriniz karakterinizi ve rotanızı belirler. Size bir amaç duygusu verir…ve çok geçmeden hayalini gerçeğe dönüştürmüş olabileceksin.

kaynak: LifeHack.org