Bazen bilerek, bazen bilmeden yaptığımız şeyler ilişkilerimizi mahvediyor. Söz konusu ilişkiler karı-koca, üst-ast, anne-baba çocuk ya da arkadaşlar arasında olabiliyor. Bakalım aşağıdakilerden ne kadarını siz, ne kadarını çevrenizdekiler yapıyor?

Bir konuşmada doğrunun ne olduğuna boş vererek sadece üstün çıkmaya çalışmak ve karşındakinin sözünü kesip son sözü söylemeye çalışmak: Bazılarımız özellikle görüşme süresi biterken sazı ellerine alıp son sözü söyleyerek karşılarındakine söz hakkı bırakmadan kendilerini haklı çıkarmaya çalışıyorlar.

Bağırmak veya bağırarak karşısındakinden üstün gelmeye çalışmak: Birçok kişi sesini yükselterek ya da bağırarak haklılığını onaylatmak ve karşısındakini sindirmek istiyor. Konuşma ortamı tamamen ortadan kalktığı için gerilimden başka bir şey olmuyor.

Konuyu değiştirmek ya da saptırmak: Bazıları kendileriyle ilgili olumsuz bir şeylerin açığa çıkmasını önlemek ve mertçe tartışmak yerine konuyu başka bir yöne çekmeye çalışıyorlar.

Karşınızdakini siyah ya da beyaz gibi esnekliği olmayan bir kategoriye oturtmaya çalışmak: Bazılarımızda konuyu ve karşısındaki kişiyi özgünlüğü içinde almak yerine kaba kategorilere oturtmaya çalışıyor. Karşısındaki öyle olmadığını söyledikçe de ?ya öyle ya böylesin, başka türlü olamaz? diyor.

Konuşma sırasında geçmişteki hatalar ve yanlışlarla ilgili, ama konuyla ilgisi olmayan bir listeyi çıkarmak: İlişkilerimizde temizlenmemiş bir sürü sıkıntı olabilir ancak bunları yeri gelince konuşmak gerekir. Bir yıl boyunca yıkanmamış çamaşırları bir kerede ve özellikle başka bir şey yaparken örneğin araba kullanırken yıkayamazsınız.

İnsanları saldırganlaştıracak şekilde bam tellerine basmak; en hassas oldukları konularda olumsuz şeyler söylemek: Bu da bazılarımızın bilerek yaptığı bir şey, okuma fırsatı olmamış ve bu konuda çok yetersiz bir insana hakaret edercesine ?cahilsin? demek ya da bir şeyi başarmak için çok çalışmış birine hiçbir şey yapmadın demek.

Aslında yapılmamış ama konuşma sırasında yapılabileceği varsayılan suçlarla ilgili suçlamak: Diyelim ki, bir koca izlediği filmdeki bir kadının ne kadar güzel olduğunu ve eşiyle evli olmasaydı bu kadınla evlenebileceğini söylüyor. Karısı da ?senin zaten gözün dışarıda, sen Allah bilir beni öldürürsün? diye üstüne gidiyor.

Her türlü hareketi sorgulayarak bir anlam yüklemeye çalışmak: Sön şöyle yaptın, demek ki şunu demek istiyorsun gibi şeyler söylemek. Özellikle bazı kadınlar, erkeklerin son derece fonksiyonel ve düşük düşünce içeren davranışları aşırı yorumlamaya gidebiliyor.

Kişinin sevgisini ve sadakatini her olay ve sözle sorgulamak: Bu da  komik başka bir tutum. Kendine su getirdin, bana su getirmedin demek ki beni sevmiyorsun. Beş dakika geç kaldın, ama Ahmet?i almaya giderken hiç geç kalmıyorsun demek ki beni sevmiyorsun gibi sözlerle her şeyi, kişinin sevgi ve sadakatini sorgulamak için kullanmak.

Nadir görülen hataları ya da saçma davranışları standart bir davranışmış gibi gösterip suçlamak: Kişi bir defa geç kalıyor ya da bir şeyi unutuyor; ama karşısındaki tarafından ?sürekli geç kalmakla ya da bir şeyleri unutmakla suçlanıyor.?

Başkalarının yanında kişinin zaaflarından ve hatalarından söz etmek: Birisini aşındırmak ve yok etmek için yapabileceğiniz şey, onun bulunduğu ortamda onun hatalarını ve yetersizliklerini ortaya çıkarmak. Çocuklarınızın okulda ne kadar başarısız olduğunu, eşinizin ya da astınız ne kadar yetersiz olduğunu arkadaşlarının yanında söylemek.

Yıkıcı eylemlerle ilgili tehditte bulunmak: Şöyle yaparsanız şöyle yaparım demek. Sen şimdi oraya gidecek olursan, ben de bundan sonra şunu yapacağım demek.

İşine gelmeyince çevir kazı yanmasın yapmak; kelime oyunlarıyla ?ben öyle dememiştim?; ?öyle demek istememiştim? diyerek yeni konum almak.

Yazan : Melih ARAT